ဆက္ဏာမိတ္သဟာဲမကႜဳင္ေ၀င္မုက္ဗႜံက္ဏံသုီဖအုိတ္ရအၜ
12:53 AM

ပရူေဗန္ဏာၿဇှယ်ာဘူတ၀္

Posted by မာံဗညာဥဴ

ဂေစံ႓ိုဟ္လလမ္ တိတ္အာႏူဂႜးက၀္မဲြ
ဟြံေသင္ေတွ္ပရူေဗန္ဏာၿဇှယ်ာဘူတ၀္

သႝံင္တိုင္ဍဳင္ပါေကတ္သတာန္ ေဗန္ဏာၿဇှယ်ာဘူတ၀္၀ြံဒွ္ကႛိဳပ္သၠဳိပ္ကႜာအုိတ္ ပႛဲကၞိန္ဍဳင္ မူသာေလန္မြဲဍဳင္မႝဳံယၞဳ “ပါေကတ္သတာန္” ရ။ပႛဲဗြိဳင္မႝိဟ္ပါေကတ္သတာန္မလဇုဲလဇဒၞံင္ ကုဪေခတ္ဂွ္ သၨိဳင္ဒၞံင္ညးၿဗၜတံ ညံင္ေသၢာံ စုိပ္ကၧံင္သႜဳင္မာန္ ကႛိဳပ္သၠိဳပ္ ညးၿဗၜ `ဘူတ၀္´ဏံ ေရင္တႜဳင္ဗစိုပ္တုဲ သြက္ညးဍဳင္ကြာန္ `ပါေေကတ္သတာန္´ တံမၢး ဒွ္ညးၿဗၜသႝံင္တိုင္မြဲကီု ရ။သြက္ဍဳင္`ပါေကတ္သတာန္´မေပင္ကၞဳိဟ္ဒၞံင္ကီုပဋိပကၡဗြဲမဂႜိဳင္ဂႜင္ေကုာံပေရင္အဓိက
ဂမႜိဳင္ဂွ္ နာဲၿဗၜ `ေဗန္ဏာဇှယ်ာဘူတ၀္´၀ြံ ဒွ္ညးေရင္တႜဳင္ဗိၥဳပ္ကုဪ ပေရင္႓ိုဟ္လလမ္ေရာင္ ညးဍဳင္ကြာန္တံပေတွ္ေကတ္လ၀္ရ။“အၾကာမဇီုဗဗိုက္ကဪုအႏၱရာဲဂမႜိဳင္ဏံကာလေဗႜတ္အ
ခုိက္မၢး နလမ်ဳီေလ၀္ ဒးသႜးပူဇၜေရာင္။ ရၜ၀ြံ ေဖ်ံလ၀္သၢဳတ္သြာတ္တုဲဗက္ဂွ္ ႏူဍဳင္ ေတံ နာဲၿဗၜစၜကႜဳင္ရ။ အခိင္နာဲၿဗၜစၜစိုပ္ကႜဳင္ ဍဳင္မိတိမဂွ္ ညးဍဳင္ကြာန္ ပါေကတ္သတာန္

တံမိပ္ျမဟ္ေသႜာင္သၸ၀္ဒၞံင္တုဲဓ၀ိင္ဂမၜၱေသာကဂမႜိဳင္ေအာန္ယအ္ေစွ္ကႜဳင္ရ။ အနာဂတ္
ေတံ ဒက္ပၱန္အာကၞိန္ဍဳင္တၞိေရာင္ စၞှတၜဒၞံင္ေဇႝာ္ကုဪျဇဟတ္ရ။ဆဂး တင္စၞှတၜညးတအ္ဂ္ွ
ဘ၀ေဗန္ဏာၿဇှယ်ာဘူတ၀ေဗန္ဏာၿဇှယ်ာဘူတ၀္၀ြံ ဒွ္ေကာန္၀ုတ္ေဇႝာ္ ဂအုပ္၀န္ေဇႝာ္
တာန္မႝံဳယၞဳ “ဘူဖှကာA လှဘူတ၀္” တုဲ ပႛဲသကၠရာဇ္ခေရတ္ (၁၉၅၃)ဂွ္ ကတဪုဒွ္မႝိဟ္ ဿဍဳင္ပါေကတ္သတာန္ အရာပ္ကရာခ်ှရ။ သၝိကၞိန္ (ဂေကာံ) ‘ဘူတ၀္’
တံ၀ြံ နကဪုေတႝာ၀္ဒေတာ၀္ အဆက္ (၃) ေတႝာ၀္မအုပ္ဓုပ္ကႜဳင္ ဍဳင္ပါေကတ္သတာန္
တုဲ မႝံဳအ၀ုဪဂႜိဳင္အုိတ္ ေကုာံ သိုက္ေလာဲအိုတ္ေလ၀္ဒွ္ရ။တန္ေလၵာ၀္ကဪုတန္သႜဳင္ဂွ္
‘ဘူတ၀္’ ကတ္ပညာ ပႛဲဍဳင္ပါေကတ္သတာန္တုဲ ၁၉၆၉-၁၉၇၃ ဂွ္ကတ္ပညာတကၠသဪု ပႛဲကၞိန္ဍဳင္ပံင္ေကာံ အေမရိကာန္ မႝံဳယၞဳ တကၠသဪု `ဟာဗါတ္’ နကဪုဘာသာသိပၸံ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ေဟင္ကလိဂြံတဆိပ္ၾကာရ။ တုဲမၢး နကဪုပညာဒႆန၊ ပညာပေရင္ပုိန္ျဒပ္၊ ကြတ္ပညာကလုတ္အမာတ္ ေကုာံ ဥပေဒဂႜးက၀္တံဂွ္ ကတ္လၝတ္လ၀္ ပႛဲတကၠသဪု“အံက္သပိုတ္” မႝံဳဍဳင္ အဂၤလာန္ရ။ ၁၉၇၆ ဂိတု ဒှေျဇန္ဗာဂွ္ နဒဒွ္ ဥကၠဌသမဂၢ

ကြးဘာတကၠသဪုဂွ္ ဒးဒုင္ရုဲစွ္ကႜဳင္ရ။ ဗုီပါလုပ္ကႜဳင္ဗြိဳင္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ပႛဲကာလ “ဘူထ၀္” ကတ္ပညာ ဍဳင္သအာင္ဂွ္စပ္ကုဪ ပေရင္အုပ္ဓုပ္အပါဇကုဂအုပ္၀န္ေဇႝာ္တုဲ ဂြံမိင္ေကတ္ ပၬဲမှဒှယ်ာဂမႜဳိင္ ပၚပဲါဒၞံင္ဂွ္တုဲ ကေတာ၀္ဟြံဍာတ္စေကြံေကြံရ။ ႓ုိတ္ဂွ္ေလ၀္ သြက္ေပဲါ႐ုဲမာဲ ၁၉၇၇ ဂိတုေဂ်ာန္ဂွ္ “တ၀္” စၜကႜဳင္ဍဳင္မိတိမရ။ ဘူတ၀္´၀ြံအခိင္အခါဏံ မိက္ဂြံေကႜာန္က
ေမႜာန္ကလုတ္အမာတ္ေကုာံသၞာပ႐ုိင္မြဲကုီ ႓ုိတ္ဒွ္ကႜာရေလ၀္ ပၞိက္အပါဂွ္မိက္ဂြံကုဪကာန္

၀ုတ္ေဇႝာ္ဇကု ေကႜာန္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ရ။ အေဃာဂွ္ ပေရင္ဿဍဳင္ပါေကတ္သတာန္ ကရံက္က႐ုိက္ကႜဳင္တုဲ သၠဳိပ္ပႝာန္ေဇႝာ္ “ၿဇှယ်ာဥဴဟရက္” ဂွ္ပိၱတ္ေထာံ `ဥပေဒမာယွ၀္လုဪ´ ရ။ တုဲမၢး ရပ္ထိင္ေထာံအပါ `ဘူတ၀္´တအ္မြဲအဆက္ဓရ္ ရပ္ထိင္ေထာံ ‘ဘူတ၀္’ ဿသၝိ နကုဪပေရင္ထိင္ဒ၀္သႜဲလး(အက်ယ္ခ်ဳပ္)ရ။ပြိဳင္(၆)သႝာံျပင္ဒးဒုင္ထိင္ဒ၀္တုဲဟြံဂြံအေခါင္ခ်ှ
ဒရာင္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ရ။ ဟုိတ္ေဍံဂွ္ အပါ ‘ဘူတ၀္’ တံဿသႝာံ ၁၉၉၇ ဂိတုအံက္တ၀္ဗာဂွ္ ဒးဒုင္ပၱဳိ္န္႐ုင္ေစာဲဂဗုတ္ရ။ အၾကာညးဂႜးက၀္တံ တာဒႝာဒၞံင္ ညံင္ဟြံဂြံပၱဳိန္ရုင္ေစာဲဂဗုတ္ဂွ္

ညးအုပ္ဓုပ္ပါေကတ္သတာန္တံ ဟြံဒုင္တဲတုဲ ၁၉၇၉ ဂိတုဧၿပှ (၄)ဂွ္ကုဪေထာံ `သူဖှ ကာ
အလုဪဘူတ၀္´အမိင္ဂစိုတ္ရ။ မအံက္ခ်ိဳတ္အာတုဲနာဲၿဗၜဘူတ၀္ လေလာင္ပၱိတ္ဇကုဇကု ကႛိဳပ္သၠိဳပ္ေဗာ္ညးဍဳင္ကြာန္ ပါေကတ္သတာန္(p.p.p)တုဲ ကေလင္ပႜဳပ္ကႜဳင္လမ်ိံဳပရင္ဍဳင္
ကြာန္ရ။ ဆဂး စဪုကဪု ၁၉၈၄ဂိတုဇန္န၀ါရှေတံ`ေဗန္ဏာၿဇှယ်ာဘူတ၀္´ဒးဒၞံင္နကဪုပရင္ထိင္ ဒ၀္သႜဲလး(အက်ယ္ခ်ဳပ္)ရ။ ဆဂး ႏြံပၞိက္မိက္ဂြံလြှယဲဍဳင္သအာင္မၢးလြှယဲမာန္ေရာင္ အလုဪ အသှကုဪအေခါင္ရ။`အေဃာလှြလြတ္ဒၞံင္ယဲတန္တၜမံင္ပႛဲအဂၤလာန္ပိြဳင္(၂)သႝာံဂွ္႓ုိန္ အာဒၞံင္ ကႛိဳပ္ေဗာ္ပရင္ၮဳင္ကြာန္မြဲကီုေလ၀္ မုေေလ၀္ဟြံစုိပ္တရၜ ေကြံေကြံေရာင္” နာဲၿဗၜဘူတ၀္ ဂြံတီကႜိဳဟ္ကႜဳင္ရ။၁၉၈၆ဂွ္အလုဪအသှပါေကတ္သတာန္ရုပ္သီေထာံဥပေဒ`မာယွ၀္လုဪ`ဂွ္တုဲ ညးေတံ ဂြံ ေခါင္ကေလင္ စၜဍဳင္ပါေကတ္သတာန္ပႜန္ရ။ဘ၀အိန္ထံင္နာဲၿဗၜဘူတ၀္ ကုဪ ပေရင္ဂုိတ္ဂစာန္သြက္ေပဲါရုဲမာဲ၁၉၈၇ဂိတုဒှေျဇန္ဗာ၁၈ဂွ္ နာဲၿဗၜ `ဘူတ၀္´ သၸမဪၝဳထပ္တဲကုဪ သၞာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ မႝံဳယၞဳ“အေသတ္အလှအျဇာဒါယှ”ရ။ ၁၉၈၈ဂွ္ သၠဳိပ္ပႝာန္ေဇႝာ္
`ၿဇှယ်ာဥဴဟါက္`လေလာင္ၾတးေကႜာန္ကုဪေပဲါရုဲမာဲေရာင္မဒွ္ရ။ အေဃာဂွ္ `ဘူတ၀္´ေလ၀္ ဂြံလ၀္သီုယဲဒုိက္(ဂႜံဂ၀္)ရ။ ဆဂး`ဘူတ၀္´ဟြံဂြိင္ဂြာဲမြဲသာ္ဂိုတ္ဂစာန္တၜ။ မြဲတၝဲမၢးပြိဳင္(၁၅)
နာဍှ ဘူတ၀္ ဂုိတ္ဂစာန္ဒၞံင္သြက္ဂြံအံင္ဇႝး ေပါဲရုဲမာဲဂွ္တုဲဿအရာသႜးဂႜမ္ဂ၀္ဂွ္ဂိတုဟြံေပင္
ဒးသႜးအာဂႜံဂ၀္ရ။ ႓ိုတ္ဂွ္ေလ၀္ဘူတ၀္သႜးဂႜမ္ဂ၀္တုဲထပ္ေစွ္ဒၞံင္ပေရင္စန္ဒက္သြက္ေပါဲရုဲမာဲ
ပႜန္ရ။ ဿဂိတုဒှေၿဇန္ဗာ(၂)ဂွ္ ေဗာ္ညးဍဳင္ကြာန္ ပါေကတ္သတာန္(P.P.P)ဂြံ ေပါဲအံင္ဇႝး ဿေပါဲရုဲမာဲတုဲ နာဲၿဗၜဘူတ၀္ ဒွ္ကႜဳင္ဂအုပ္၀န္ေဇႝာ္ရ။ ခိင္ဂွ္၀ြံဘူတ၀္ မႝဳံယုက္ ၃၅ သႝာံမဒွ္တုဲ သီုကဪုေဍာတ္သြာတ္အိုတ္ပထမကိုပ္ကႜာအိုတ္ ညးၿဗၜမြဲတႜဒွ္ကႜဳင္ကႛိဳပ္သၠိဳပ္ဿဂႜးမူသာေလန္ရ။ ၁၉၈၉ဂွ္ ကလိဂြံလာပ္PrizeforFreedomရ။ ဘူတ၀္ကတဪုဒွ္ဂအုပ္၀န္ေဇႝာ္ဗက္ဟြံဂတာပ္ဂွ္
သွ္ကလးကႜဳင္ ျပသႝာပေရင္မႝိဟ္ ပေရင္ထတ္ယုက္ကဪု ျပသႝာပၚျခာ ဆက္ေဆာံလိင္တဲု သီုပံက္ကႜဳင္႒ာနညးၿဗဲႏြံရ။ ကံကုသဪုဘူတ၀္ကဪုတၝဲလက္ကရၜအိုတ္(၁)၁၉၉၀ဂိတုအ၀္ဂါတ္ဂွ္ သမတဂူလာန္အာတ္ယွာခန္ေစာဲစပ္ဘူတ၀္
ကဪုၾတံဳတႜသၝိညးဗက္စဆႏၵအဂတိတဲုပလီုေထာံ
ဂေကာံအလဪုအသှဘူတ၀္ရ။ ဗြဲႀကၜ႓ိုတ္ေကႜာန္ကုဪေပဲါဲရုဲမာဲကုီေလ၀္“ေဗာ္ညးဍဳင္ကြာန္ ပါ
<ေကတ္သတာန္’’ဒးက်ျဗမ္အာရ။ (၂)၁၉၉၃ဂွ္႓ုိတ္ ဘူတ၀္ ကေလင္ဂြံဒႝာဲဂအုပ္၀န္ေဇႝာ္ကီု ေလ၀္ ဿသႝာံ၁၉၉၆ ဂွ္ “စပ္ပြမဗက္စဆႏၵအဂတိ၊ အုပ္ဓုပ္ဍဳင္ဍဳိန္လ်၊ ေကႜာန္သြက္မသ ေကာေဒံဂြံခုိဟ္ဓ၀္’’ ရၜ၀ြံ ဒးဒုင္ေစာဲစပ္တုဲ ဘူတ၀္ ဒးဒုင္ပလွ္ပိၱတ္ပႜန္ရ။ (၃)၁၉၉၉ဂွ္နကဪုဒပ္ပႝာန္သီေထာံအ၀ဪုတုဲနာဲၿဗၜဘူတ၀္တိတ္အာဍဳင္U.A.E(အာရပ္ေစာ္ဘြာ (၄)၂၀၀၇ဂိတုအံက္တ၀္ဗာ(၁၈)ဂွ္ ဘူတ၀္ သှကႜှပညှပညပ္ဂြံကုဪသၠဳိပ္ပႝာန္ေဇႝာ္`မူယ်ာရတ္ ´တုဲကေလင္စၜကႜဳင္ဍဳင္မိတိမ (ပါေကတ္သတာန္) ရ။ သြက္ေပဲါရုဲမာဲ၂၀၀၈ဂွ္အေဃာနာဲၿဗၜ ဘူတ၀္ ေစွ္ဒၞံင္ပေရင္စန္ဒက္ နကုဪလြဟ္သၞာၾကာန္ဓမာန္တံေဟင္ ၂၀၀၇ ဂိတုဒှေျဇန္ဗာ (၂၇) ဂွ္ဘူတ၀္စုတိအာရ။တင္ေတၞင္ပႛဲ`ဘူတ၀္´ဗြဲခႝန္ပၬဲဂႜးမူသာေလန္တံ ပေရင္ပႛဳဪပႛိဳက္ ညးၿဗၜဂႜိဳင္ဂႜင္ ႓ိုတ္ႏြံကုီေလ၀္ ဘူတ၀္၀ြံ ရုန္ဂစာန္ဒွ္ကႜိဳင္ကၬိဳပ္သၠိဳပ္မြဲတႜမာန္ အပၬဲကုဪ ၂၀၀၁ ဂိတု ေသတ္ေတန္ဗာ (၁၁) ကၞိန္ဍဳင္ပံင္ေကာံ အေမရိကာန္ W.T.C ဒးဒုင္ပၱိဳတ္ဂွ္ “ယ၀္ရသာလာန္တံ ေကႜာန္ပေရင္ၾကာန္ဓမာန္မၢး ဒုင္တဲထံက္ဂလာန္ ဟြံမာန္ေရာင္”ရၜ၀ြံ ဘူတ၀္ ပၚပဲါကႜဳင္ႏြံရ။ႀတဳံတႜသၝိဘူတ၀္၀ြံအေဃာဘူတ၀္ ကလိဂြံအ၀ဪုဂွ္ ခါန္ကႝက္ကုဪလ၀္ ဒႝာဲ၀န္ေဇႝာ္ဌာနေဖ်ံတမ္ရုိဟ္ဒွ္တုဲညးဂမႜိဳင္ေကာ္ခၜစဒၞံင္ညးေတံ`နာဲစွ္ကၬိဳပ္ကႜံရ။ မုဟိုတ္ေရာ ဟီုေတွ္မုကေမႜာန္လဪုဟြံဟုီယ၀္ရေဖ်ံတမ္ရုိဟ္မၢးညးေတံစလာပ္၁၀%တဪြဳတုဲညးဂမႜိဳင္ေကာ္ စဒၞံင္ညးေတံယၞဳဗြဲလၱဴေတံရ။ ၁၉၉ပၬဲဍဳင္အာဖဂါန္ဏသတာန္ အခိင္တာလှဗာန္တံဂြံကႜဳင္ အ၀ဪုဂွ္ လၱဴဂႜးတိဏံဍဳင္(၃)ဍဳင္သၸလ၀္သမၻီႏြံရ။ ပၬဲဂွ္ဂေကာံအလဪုအသီဘူတ၀္ေလ၀္ပါလုပ္
လ၀္ကီုရ။ ဂြံလၝတ္ေကတ္ပရူ`ေဗန္ဏာၿဇှယ်ာဘူတ၀္´မၢးပေရင္ရုန္ဂစာန္သြက္ဂြံဒွ္ကၬိဳပ္
သၠိဳပ္ကၞိန္ဍဳင္၊ ဒးဒုင္ရုဲမာဲဒွ္ကၬိဳပ္သၠိဳပ္တုဲ ကႜာရေလ၀္ပေရင္ဒးဒုင္ေစာဲစပ္ဂမႜိဳင္ေပင္ကၞိဳဟ္
ဒၞံင္ရ။ ႓ိုတ္ဂွ္ေလ၀္ဗီုလဪုဒွ္ဒွ္အတိုင္းညး ဍဳင္ကြာန္ပါေကတ္သတာန္တံစၞှေကတ္လ၀္၊ ပေတွ္ ေကတ္လ၀္ဘူတ၀္၀ြံဒွ္ဂေစံ႓ို္ဟ္လလမ္ဍဳင္မြဲ၊ လ်းပႝာင္သၬၜဍဳင္မြဲေရာင္ဂွ္ေထင္လဪုအာ၂၀၀၇ ဂိတုအံက္တ၀္ဗာ ၁၈ အခိင္ ဘူတ၀္ ကေလင္စၜကႜဳင္ဍဳင္ပါေကတ္သတာန္ရ။ ဆဂးပၬဲဂႜး
မူသေလန္ပေရင္ၾကာန္ဓမာန္ေဇႝာ္ဒၞံင္တုဲ အခိင္ကာလလၞဳဟ္ဘူတ၀္သွ္ပိႜဳတ္ကဪုဟြံဒွ္အာရ။ တင္ပၱိဳန္ထ႟းပရူညးၿဗဲ သၞာပေရင္ဍဳင္ကြာန္၊ကႛဳိပ္သၠိဳပ္ညးဍဳင္ကြာန္“ေဗန္ဏာၿဇှယ်ာဘူတ၀္” တံ၀ြံသြက္ညးၿဗဲမန္တၝဲဏံ မြဲနဲဟြံေသင္မြဲနဲ ဒွ္အထံက္အရုီဂႜိဳင္ဂႜင္ေရာင္ညာတ္တ
ရုပ္ဏာလိက္ပေရင္ဏံရ။ သၸနိႆဲလိက္ကႝပ (၁) မဂၢေျဇန္ နဲဏှ ၂၀၀၈ ဂိတုေဖဖ၀္၀ါရ ရာမညအီဆာဲ